Binnen de huisartsenzorg zijn er twee functies die op elkaar lijken maar toch ook verschillen, namelijk de physician assistant (PA) en de verpleegkundig specialist (VS). Beide functies vullen elkaar aan om de zorg in de huisartsenpraktijk te optimaliseren. Toch zijn er wel degelijk verschillen. Benieuwd naar welke dat zijn?

Opleiding

Ten eerste het verschil in opleiding. De PA volgt een medische opleiding op hbo-niveau, meestal een zorggerelateerde vooropleiding (zoals fysiotherapie, radiodiagnostisch laborant, logopedie of diëtetiek). Met een andere vooropleiding zoals inservice opleiding verpleegkunde of anesthesiemedewerker is het mogelijk dat je wordt toegelaten via een assessment. Vervolgens volg je een 2,5 jaar durend PA-programma op masterniveau en krijgen zij de erkende titel Master Physician Assistant (MPA). De opleiding richt zich voornamelijk op medische kennis en klinische vaardigheden, met een focus op diagnostiek en behandelingen. Bekijk alle opleiders voor PA.

De VS heeft een verpleegkundige achtergrond (bachelor) en daarna ga je aan de slag om enkele jaren ervaring op te doen. Met een andere vooropleiding zoals inservice opleiding verpleegkunde of anesthesiemedewerker is het mogelijk dat je wordt toegelaten via een assessment. Daarna volgen ze een 2 jaar durende masteropleiding tot verpleegkundig specialist , waar ze zich specialiseren in een specifiek specialisme: AGZ (algemene gezondheidszorg) of GGZ (geestelijke gezondheidszorg). De studie heet Master of Advanced Nursing Practise (MANP). Bekijk alle opleiders voor VS.

Bevoegdheden

De PA heeft bevoegdheden die vergelijkbaar zijn met die van artsen, maar dan binnen de kaders van het supervisiemodel. De huisarts blijft eindverantwoordelijk voor de zorg, maar de PA kan taken uitvoeren zoals zoals het nemen van medische anamnese, het uitvoeren van fysieke onderzoeken, het voorschrijven van medicijnen en het assisteren bij chirurgische ingrepen. In de praktijk voeren zij vaak zelfstandig spreekuur of visite uit. Dit maakt de PA een waardevolle aanvulling op het medische team in de huisartsenpraktijk.

Het belangrijkste onderscheidende kenmerk van physician assistants is hun medische achtergrond. Ze zijn opgeleid om de diagnose en behandeling van medische aandoeningen uit te voeren.

VS hebben bevoegdheden voor het stellen van diagnoses, het voorschrijven van medicijnen, het bestellen van laboratoriumtests, aanvullend onderzoek en het ontwikkelen en beheren van behandelplannen. Ze werken vaak onafhankelijk, maar kunnen ook samenwerken met artsen en andere zorgverleners. Binnen het team van behandelaren wordt de dagelijkse praktijk en werkafspraken per instelling voor de VS afgesproken.

Het belangrijkste onderscheidende kenmerk van verpleegkundig specialisten is hun basis als verpleegkundige. Ze benaderen patiëntenzorg vanuit een holistisch perspectief en leggen de nadruk op zowel de fysieke als de emotionele behoeften van de patiënt.

Conclusie

Beide functies bieden huisartsen de kans om zich te concentreren op complexere gevallen en zorgen ervoor dat patiënten sneller en efficiënter geholpen kunnen worden. Daarnaast zorgen ze voor een hogere continuïteit van zorg en dragen ze bij aan de kwaliteit van de zorg die in de praktijk wordt geboden. De samenwerking tussen deze zorgprofessionals leidt tot een betere en meer gepersonaliseerde zorg voor de patiënt.

Het belangrijkste verschil tussen een verpleegkundig specialist en een physician assistant is hun basisopleiding. Een VS begint als verpleegkundige en specialiseert zich vervolgens in een bepaald vakgebied, terwijl een PA begint met een medische (ondersteunende) opleiding en zich concentreert op algemene geneeskunde.

Een ander verschil is de focus in de dagelijkse praktijk. De PA voert doorgaans meer medische taken uit en verlicht daarmee het takenpakket van de arts. De VS gebruikt de verpleegkundige achtergrond om op een holistische wijze de zorgvrager te behandelen en begeleiden in het zorgproces.

Meer weten wat je verdient of waar je kunt werken? Lees verder over de physician assistant (PA) of de verpleegkundig specialist (VS).