Dat de huisarts een eigen solopraktijk heeft en daar blijft tot zijn/ haar pensioen, is niet meer van deze tijden. De huisarts van nu heeft behoefte aan een veel meer flexibelere vorm. Daarnaast wil het ondersteunend personeel ook meer flexibiliteit en inspraak hebben. En deze modernisering in de praktijk is niet de enige ontwikkeling, want de huisartsenzorg is de komende tijd aan nog andere trends onderhevig; de werkzaamheden worden steeds meer gedigitaliseerd, er wordt een enorm tekort aan huisartsen verwacht, de toegenomen werkdruk sinds corona en de vraag naar een betere samenhang in het zorgsysteem.
Zal de praktijk overgaan toteen andere platform in 2030 zoals wordt voorspeld in het artikel van Huisarts en Wetenschap? Zij betogen in dit artikel dat: “met de komst van een nieuwe generatie huisartsen de behoeften wat betreft de beroepsuitoefening veranderd zijn. Ook voor een deel van de patiënten lijkt de huidige organisatievorm niet meer geheel aan te sluiten op hun wensen. Aanpassing van die organisatievorm, bijvoorbeeld door meer te digitaliseren, kan aan deze nieuwe behoeften tegemoetkomen.” 1) Digitale diensten worden al volop ontwikkeld en uitgeprobeerd, dit zal naar alle waarschijnlijkheid het beroep veranderen en de flexibiliteit en efficiency bevorderen. Wellicht dat dit ook een deel van het huisartsentekort zal wegnemen. De eerste digitale praktijk is sinds kort een feit. “Thuisdok.nl, een initiatief van de Bredase huisartsen Nawzad Baban en Joep Kamphoven, wil afrekenen met het huisartsentekort en gemak bieden aan de patiënt. Daarvoor biedt de digitale praktijk volledige huisartsgeneeskundige zorg op een slimme manier. Wat snel en online kan, regelt Thuisdok.nl verantwoord digitaal, samen met de patiënt. Zo loopt het consult zoveel mogelijk digitaal via speekuur.nl." 2)
Een andere uitdaging in de huisartsenzorg die wordt aangepakt vanuit een groep bezorgde huisartsen, de actiegroep Het Roer Om, om de knelpunten in het gezondheidszorgsysteem aan te pakken. Het doel van deze groep is “het verminderen van de bureaucratie en de administratieve lasten en voor het verbeteren van de samenwerking en gelijkwaardigheid tussen huisartsen en zorgverzekeraars en het vernieuwen van het kwaliteitsbeleid.” 3) Positieve gezondheid zou hier naar verwachting deels een uitkomst in kunnen bieden om de gezondheidszorg toekomstbestendiger te maken, omdat het oplossingsgericht kijkt naar ziektes en gezondheid en is gericht op meer betekenisvol leven. Bij BNR vertelt Karolien van den mee, huisarts en mede-auteur van handboek Positieve gezondheid, hierover dat “door patiënten te laten nadenken over wat ze belangrijk vinden en ze zelf dingen te laten regelen, ervaren ze meer vervulling en voelen ze zich gelijkwaardiger. Ook blijkt in de praktijk dat mensen die het model Positieve Gezondheid in hun leven toepassen, minder vaak doorverwezen hoeven worden naar tweedelijns zorg.” 4)
Naast deze transitie van de behoefte aan verandering van het zorgsysteem naar een preventieve benadering, werden er door corona een aantal knelpunten extra blootgelegd. Niet alleen digitalisering bleek een noodzaak en kwam in een stroomversnelling, ook de werkdruk van de huisarts nam enorm toe. Er komt extra werk van het ziekenhuis op het bordje van de huisarts, patiënten hebben mee vragen en door corona uitbraken sluiten er praktijken. 5) Daarnaast is er een groot tekort aan gediplomeerde doktersassistenten waardoor deze zomer huisartsen zelfs achter de telefoon moesten. Het gebrek aan personeel, waaronder ook praktijkondersteuners, zorgt ervoor dat de wachttijden oplopen. 6) Er is hierdoor weinig tijd en persoonlijke aandacht voor de patiënt. Dit is volgens huisarts Marnix van der Leest al decennia lang aanwezig en een worsteling voor iedere huisarts. Voor corona zag hij hiervoor oorzaken als ‘versnippering in de zorg, toegenomen werkdruk en een vergrijzende bevolking met een andere zorgbehoefte.’ Van der Leest schreef hier een boek over en draagt als een van de vele oplossingen aan dat de contracten met zorgverzekeraars nu te veel bepalen hoe de praktijk ingericht moet worden. Meer samenwerking hierin is volgens hem essentieel. 7) Hier pleit ook eerder genoemde actiegroep Het Roer Om voor.
Genoeg werk aan de winkel. Alhoewel sommige initiatieven in de praktijk vanzelf naar voren komen en de enigste oplossing lijken, zoals we zagen bij de digitalisering in corona tijd. Wij zijn benieuwd hoe we hier over 10 jaar op terug kijken. Dan komt er zeker nog een blog met een terugblik naar de dag van vandaag.
