Dit weekend gaat de wintertijd weer in. Dit betekent dat de klok, in de nacht van zaterdag op zondag, een uur terug wordt gezet. Maar welk effect heeft dit op ons bioritme en welke tijd is nu de beste tijd voor onze interne klok?

Oorspronkelijke tijd

Twee keer per jaar verschuiven we de klok: in het voorjaar zetten we de klok een uur vooruit (zomertijd die 7 maanden duurt) en achter in het jaar zetten we de klok een uur achteruit (wintertijd die 5 maanden duurt). Veel mensen hebben hier last van: het verstoort hun bioritme. De wintertijd is eigenlijk de oorspronkelijk tijd, terwijl we deze maar het kortst in een jaar hanteren. Hierdoor wijkt onze biologische klok langdurig af van de kalenderklok, wat de oorzaak is voor deze verstoringen in je bioritme inclusief bijkomende klachten.

Je interne biologische klok

Het menselijk lichaam heeft een eigen interne biologische klok, die gedurende de dag allerlei processen doorloopt, iedere dag weer hetzelfde. Dit betekent dat je op een bepaald moment van de dag optimaal kunt presteren en op een ander tijdstip juist optimaal kunt slapen. Deze interne biologische klok duurt niet exact 24 uur en wordt iedere dag door zonlicht (en dus de natuur!) vanzelf automatisch goed gezet. Zie het als volgt: in de ochtend komt de zon op volgens het natuurlijke ritme, passend bij het seizoen. Dit zonlicht komt door je ogen naar binnen en je ontwaakt. De interne processen in je lichaam worden opgestart en gaan aan de slag. Zodra het donker wordt, zorgen de processen in je lichaam ervoor dat je slaperig wordt en kunt gaan slapen zodat je in de nacht weer kunt herstellen voor de volgende dag. Je bioritme staat dus ingesteld op het ritme van de natuur, gelijk aan dag en nacht.

Hoe is de zomer- en wintertijd ontstaan? 

Voorheen werd de tijd bepaald aan de hand van de stand van de zon. Stond de zon het hoogst, dan was het 12 uur 's middags. Aangezien de zon niet op elke plek op hetzelfde tijdstip het hoogst stond, was het niet overal tegelijk even laat. Dit was onhandig voor o.a. het maken van afspraken en zo is de 'algemene' tijd ontstaan zoals we die nu kennen. Onder het mom van 'energie besparen' is in 1977, tijdens de oliecrisis, de zomertijd ingevoerd.

De beste tijd wetenschappelijk gezien

Maar het invoeren van de zomertijd is wetenschappelijk gezien (en onderbouwd!) slecht voor de volksgezondheid. Het zorgt voor een verstoring van onze slaap: in de ochtend zorgt het ervoor dat onze interne processen te laat worden opgestart en daarnaast zorgt het structureel voor slaaptekort omdat we moeite hebben met in slaap vallen doordat het in de avond langer licht is. Wetenschappers stellen zelfs dat het nog beter zou zijn om de Engelse tijd aan te houden: dat betekent dat de klok nog een uur terug gezet zou moeten worden t.o.v. de wintertijd. Dit zou namelijk het beste passen bij het natuurlijke dag- en nachtritme: in de ochtend optimaal ochtendlicht waardoor we fitter wakker worden en in de avond vallen we wat vroeger in slaap, waardoor we uiteindelijk beter zullen slapen wat weer ten goede komt aan alle processen (en herstel) van ons lichaam.